TRUNG TÂM Y TẾ THÀNH PHỐ MỸ THO 
KHOA YTCC- ATTP

Lựa chọn thực phẩm ngày

            Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021 đến gần khiến nhu cầu về thực phẩm của người dân ngày một tăng cao. Hiện nay, nhiều sản phẩm không bảo đảm an toàn thực phẩm (ATTP), không rõ nguồn gốc, không đúng quy định về ghi nhãn hoặc có các vi phạm khác  đã và đang trôi nổi trên thị trường tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm với nhiều mặc hàng không đảm bảo chất lượng, hàng giả, hàng nháy không rõ nguồn gốc,..gây ảnh hưởng đến sức khoẻ người tiêu dùng. 

          Do nhu cầu tiêu dùng lớn, thêm đó là việc buôn bán thực phẩm nhập lậu thường mang lại siêu lợi nhuận, nên nhiều thương lái bất chấp pháp luật, coi rẻ sức khỏe của người tiêu dùng, sử dụng nhiều thủ đoạn để vận chuyển vào nội địa rồi đem đi tiêu thụ, các thực phẩm này bày bán chủ yếu ở các khu công nghiệp - nơi có đông đảo công nhân lao động sinh sống, chính vì thế nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm dịp Tết tiếp tục trở thành mối lo ngại lớn.

          Tình trạng bán hàng thực phẩm online, hàng xách tay, quảng cáo qua mạng xã hội, đặt hàng qua điện thoại… đang là hình thức khá phổ biến gây rất nhiều khó khăn trong công tác đấu tranh, phòng ngừa nếu họ cố tình sản xuất, kinh doanh sản phẩm không đảm bảo an toàn.

           Để chủ động trong việc lựa chọn sử dụng các sản phẩm đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm người tiêu dùng cần lưu ý khi lựa chọn sản phẩm sử dụng cho ngày tết như sau:

       Để có thể mua được hàng hoá đảm bảo chất lượng, mọi người hãy cảnh giác và tuân thủ nguyên tắc: Nói không với thực phẩm trôi nổi trên thị trường, tránh mua những sản phẩm không ghi rõ tên, nguồn gốc xuất xứ, địa chỉ của nhà sản xuất và không ghi hạn sử dụng. Thực hiện tốt nguyên tắc “Mua sắm thông minh, ăn uống hợp lý”  không nên có thói quen mua và tích trữ quá nhiều thực phẩm trong ngày tết vì thực phẩm rất dễ bị hỏng gây mất an toàn vệ sinh thực phẩm, lãng phí và gây ngộ độc thực phẩm. Chỉ nên chuẩn bị thực phẩm cho 2 đến 3 ngày tết và cần có chế độ ăn hợp lý .

            Các nguyên nhân chủ yếu dẫn đến ngộ độc là do vi sinh vật, hoá chất, độc tố tự nhiên có sẵn trong thực phẩm (cá nóc, so biển,  nấm độc) và do thức ăn hư hỏng, biến chất. Các tác nhân trên đều có thể xảy ra qua đường ăn uống, chế biến và bảo quản thực phẩm.

          Để đảm bảo an toàn sức khỏe cho bản thân và gia đình trong ngày tết người tiêu dùng cần nắm rõ 1 số lưu ý khi lựa chọn thực phẩm:

     Trước hết chúng ta phải ưu tiên mua thực phẩm ở những địa chỉ uy tín, có nguồn gốc, thông tin, nhãn mác rõ ràng. Việc lựa chọn thực phẩm phải chú ý tới tính tươi, ngon (thực phẩm tươi sống), đủ thành phần dinh dưỡng (thực phẩm qua chế biến), bên cạnh đó là tính an toàn, không nhiễm hóa chất, ít chất bảo quản độc hại. Có nhiều nhóm thực phẩm được tiêu thụ hàng ngày, tương ứng với mỗi nhóm thực phẩm sẽ có những cách lựa chọn phù hợp.

     Nhóm ngũ cốc nguyên hạt:  các loại như gạo tẻ, gạo nếp, đậu xanh, đậu đen và nhóm hạt cung cấp chất béo như lạc, vừng… Nên chọn các loại hạt khô, không bị ẩm mốc, không bị mọc mầm, các hạt đều nhau, không có các loại mọt, sạn, hay tạp chất khác; màu sắc tự nhiên không bị biến đổi;  có mùi thơm đặc trưng của loại hạt đó mà không có các mùi lạ.

     Thịt lợn (thịt heo): Nên chọn thịt tươi có lớp màng khô, có màu đỏ tươi, bề mặt hơi se lại. Mặt cắt miếng thịt có màu hồng sáng, da trắng hồng, mềm mại. Phần mỡ có màu sáng, chắc, có mùi thơm đặc trưng. Bề mặt thịt và mỡ không có các đám xuất huyết tụ lại, không có các nốt sần. Phần khớp xương láng và trong. Tủy xương bám chặt vào thành ống và trong suốt. Lấy ngón tay ấn vào thịt rồi buông ra thì thấy không để lại dấu tay, thớ thịt đàn hồi nhanh và có màu đỏ hồng.

     Thịt gà và các loại gia cầm khác: Nên chọn con khỏe mạnh, mào đỏ tươi, hai cánh ép sát mình, lông trơn mượt, mắt có thần. Khi mua gà, vịt đã làm lông, cắt tiết, phải chọn con nào da còn trơn nhờn, thịt không có mùi khác lạ, mặt ngoài của thịt hơi khô ráo, không có cảm giác dính, dùng ngón tay đè mạnh xuống thịt lập tức đàn hồi trở lại.

     Cá, hải sản:  Cá còn tươi thì vảy cá phải xếp đều, trắng, không bong tróc, không có các dấu hiệu bất thường. Mang cá khép chặt, mang cá màu hồng tươi, mắt cá to, sáng trong, hơi lồi ra ngoài. Chất nhờn trên thân cá phải trong, nhớt và không có mùi lạ, dùng tay ấn vào không để lại vết lõm. Đối với hải sản nên mua khi chúng còn sống.

     Rau, củ, quả: Nên chọn rau, quả tươi khi quan sát thấy còn nguyên cuống, không dập nát, không có những đốm màu khác lạ trên bề mặt. Màu sắc tự nhiên đặc trưng của từng loại rau, củ, quả. Không có mùi lạ. Cách bảo quản rau tốt nhất là để ở ngăn tủ mát. Rau nên nhặt sạch, bỏ lá giập, rửa dưới vòi nước nhiều lần, để ráo và cho vào túi nylon buộc chặt để ăn dần.

     Thực phẩm chế biến sẵn: Nên chọn loại thực phẩm có địa chỉ xuất xứ rõ ràng; còn thời hạn sử dụng, không bị phồng, méo (đồ hộp), không sử dụng các phẩm màu độc hại, được bao gói an toàn. Đọc kỹ thông tin về thành phần và thông tin dinh dưỡng in trên vỏ hộp hoặc bao gói trước khi quyết định mua.

    Vệ sinh an toàn thực phẩm là yếu tố cần thiết để bảo vệ sức khỏe người dân. Hơn ai hết, mỗi người tiêu dùng cần nâng cao kỹ năng lựa chọn thực phẩm, mua những mặt hàng có nguồn gốc xuất xứ, bảo đảm an toàn, bảo vệ sức khỏe, góp phần trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng. Mỗi người tiêu dùng hãy là người tiêu dùng thông thái trong lựa chọn, bảo quản và chế biến thực phẩm để đón tết vui vẻ, an toàn./.

Người viết​:
Th.S Trần Ngọc Ngân Hà
Khoa.YTCC-ATTP